Çanakkale üzerinde bir şahin

Resimde dikkatinizi ne çekiyor? Boynunda taşıdığı Pour le Mérite madalyası mı? Göğsündeki Alman Haçı mı? Kılıcını tutuşu, duruşu, ifadesi mi? Yoksa kalpağındaki ay yıldızlı pilot brövesi mi? Sanırım resimdeki şahsın Hans Joachim Buddecke (1890-1918) isminde bir Alman pilot olduğunu bilseniz, kalpağı ve üzerindeki bröve ile ilgilenirdiniz.

Çanakkale Savaşları'nın çok bilinmeyen hava cephesi, İtilaf Devletleri'nin gözlem ve bombardıman uçuşlarına cevap veremeyen Osmanlı Hava Kuvvetleri'ne müttefik Almanya'dan gönderilen pilotlar ile desteklenir. O pilotlardan biri olan Buddecke'nin başarısı dengeleri değiştiren bir etken olmuş, halk tarafından "Şahin" lakabıyla anılmaya başlanmıştır. Bir çok sefer görev yaptığıı İzmir'de kaleme aldığı anıları 1918'de Batı Cephesi'nde bir hava çatışmasında ölümünden sonra babası tarafından yayımlanmış olan Buddecke, askeri okulda okuduktan ve 1910'da piyade teğmeni olduktan sonra 1913 yılında ordudan istifa edip Yeni Dünya'da bir yaşam kurmak ve havacılığı öğrenmek için Amerika'ya gitmiş, 1914'te savaş patlak verince ülkesine dönerek hava kuvvetlerine katılmıştır.

Üniformasıyla poz verirken, yıllar sonra birine bu fotoğrafın neler ifade edebileceğini düşündüğünü ise hiç tahmin etmiyorum. Ben de farklı bir bakış açısı yakalamayı ya da yabancılaşma tezahürünü bu fotoğrafa bakarak kendimde bulacağımı...

Çanakkale Zaferi'nin yıldönümünde, tarihimizin anlatamadığı şeylerin canlı ispatı sanki bu fotoğraf. Birkaç tarih ve olayla bir çırpıda özetleyebileceğimiz, böyle anlatılan, böyle okutulan, böyle sorulan koskoca bir tarihin neler taşıdığının canlı bir ispatı. Detaylarda yatan kahramanlıkların, mücadelenin, başarının, yenilginin, kararların, toplumları ulus, toprakları vatan yapan değerlerin tarihte saklı olduğunun ispatı. Unutturulmaya çalışılan tarihin bu yabancı tanığı, sessizce durduğu yerden klişeler ile bezenmiş aklınızın kalıplarını kırın ve tarihinizi bilin der gibi.

O zaman tarih, tarihimiz, talihimiz olacak, daha iyi anlayacak, daha farklı bakacağız olup bitene. Kendi kahramanlarımızı bulacağız, unuttuklarımızı hatırlayacağız...